ხარაგაულის მუნიციპალიტეტი იმერეთის უკიდურეს აღმოსავლეთ ნაწილში მდებარეობს. მისი მთაგორიანი ტერიტორია ჰიფსომეტრიულად 285_2 642 მ სიმაღლეზეა გავრცელებული. ისტორიულად ხარაგაული არგვეთის საერისთაოში შედიოდა და უძველესი `დიდი აბრეშუმის გზის  ნაწილი იყო. ახლანდელი ხარაგაულის ტერიტორიაზე თურმე ქარავნების დასასვენებელი ადგილი ყოფილა. დასვენების დროს ხეობაში დიდძალი ხორაგი გროვდებოდა. სახელწოდება `ხორაგეულიც აქედან წარმოიშვა, მოგვიანებით ფორმა შეიცვალა და ხარაგაულად იქცა.

 

1872 წლიდან ხარაგაული ფოთი-თბილისის სარკინიგზო ხაზის ერთ-ერთი სადგური გახდა. ხაზის მშენებლობის პროცესში მრავალი საინჟინრო ნაგებობა აიგო, მათ შორის წიფის სარკინიგზო გვირაბი და ხიდი მდინარე ზვარულაზე. 1890 წელს 3 სექტემბერს გვირაბის საზეიმო გახსნას რუსეთის იმპერატორი ალექსანდრე III-ც კი დასწრებია. მოვლენის აღსანიშნავად რუსეთის იმპერიაში საგანგებო მონეტაც კი მოუჭრიათ. ხარაგაულიდან 24 კმ-ში, სოფლების - ზვარესა და ჩრდილის საზღვარზე მდებარეობს კლიმატურ-ბალნეოლოგიური პროფილის საკურორტო ადგილი ზვარე. მინერალური წყლის აღმოჩენის ისტორია ამ შემთხვევაშიც პირუტყვს უკავშირდება. იმ ადგილას, სადაც ახლა წყარო ამოდის, თურმე დროდადრო ჩნდებოდა წყლის გუბეები, რომლებსაც შინაური ცხოველი ეტანებოდა. XX ს-ის 30-იან წლებში ჩატარებულმა კვლევითმა სამუშაოებმა ზვარეს წყლის სამკურნალო თვისებები დაადასტურა. ათწლეულების მანძილზე მინერალური წყალი „ზვარე“ დიდი პოპულარობით სარგებლობდა. 1980 წელს მოსკოვის ოლიმპიურ თამაშებზე ის სპორტსმენების ოფიციალური სასმელი იყო.